Vriendschap

Voor pubers zijn vrienden meestal heel belangrijk. Ze maken zich steeds meer los van hun ouders en leren veel van vrienden. Waarom kunnen vriendengroepen zo belangrijk zijn? En wat als je kind de verkeerde vrienden heeft? Of juist geen of weinig vrienden heeft?

Waarom zijn vrienden belangrijk voor pubers?

Pubers zoeken vrienden bij wie ze zich thuis voelen. Hun vrienden hebben veel invloed op hen. Voor de meeste pubers betekent vriendschap gezelligheid, jezelf kunnen zijn, praten, luisteren, elkaar vertrouwen en begrijpen. Ze doen samen leuke dingen doen zoals uitgaan, films kijken, naar muziek luisteren, winkelen en rondhangen. Het is gezellig om vrienden te hebben, maar ook belangrijk. Als je vrienden hebt die graag met je omgaan, voel je begrip en bevestiging en is dat goed voor het zelfvertrouwen . Pubers leren zichzelf beter kennen door vrienden en ontwikkelen zichzelf samen met vrienden. Jongeren leren door vriendschap ook beter met anderen om te gaan. Hoe ouder kinderen worden, hoe meer ze naar hun vrienden luisteren en hoe minder invloed je als ouders hebt. Dat is gezond en normaal. Toch kun je je kind blijven vertellen wat jij van zijn of haar gedrag vindt. Je hoeft het niet altijd met elkaar eens te zijn. Vaak merk je trouwens pas veel later dat je kind wel naar je geluisterd heeft.

Hoe maken pubers vrienden?

Jongeren bepalen zelf met wie ze vrienden willen worden. Ze leren hun vrienden bijvoorbeeld kennen op school, in het buurthuis of bij het sporten. Pubers zijn bezig zichzelf te ontdekken. Dus kunnen ook hun vriendschappen wisselen. Want steeds bedenken ze opnieuw hoeveel die vrienden voor hen betekenen en of ze bij elkaar passen. Soms groeien ze uit elkaar of valt een vriendschap tegen. Je kind wil misschien stoppen met een vriendschap of hun vriend(in) wil dat. Natuurlijk kunnen ze zich dan flink afgewezen voelen. Ze kunnen ook jaloers worden als hun vriend(in) opeens met iemand anders omgaat. Praat erover met je kind, zoveel mogelijk zonder oordeel. Denk mee over wat je kind kan doen of wanneer het iets gewoon moet accepteren. Als je kind naar een nieuwe school, klas of sportclub gaat, zal het moeite moeten doen om nieuwe vrienden te maken. Dat is dat voor de meeste pubers heel spannend. Het kan even duren voordat je kind nieuwe vrienden heeft gemaakt. Later kan je kind erachter komen dat zo’n vriend toch niet zo leuk is, of niet zo bij hem of haar past. En iemand anders juist weer wel! Je kind leert ook dat het interesse en vriendschap moet laten zien om het terug te kunnen krijgen. Je kunt hierover praten met je kind en ook over je eigen ervaringen vertellen.

Wat doen vriendengroepen?

Op de middelbare school sluiten veel kinderen zich aan bij een vriendengroep. Als je bij een vriendengroep hoort, geeft dat veiligheid en zekerheid. Je hoort dan ergens bij. In een vriendengroep bestaat een ‘wij-gevoel’.

Jongeren die bij een vriendengroep horen, hebben vaak dezelfde muzieksmaak, manier van kleden, afkomst, hobby’s, interesses, leeftijd, geslacht en opleidingsniveau. Soms horen kinderen bij een bepaalde richting zoals hiphop of gothic.
De vrienden van een vriendengroep hangen rond en kletsen over alles wat ze bezighoudt, ook via de telefoon. https://groeigids.nl/basisschoolkind/mobiele-telefoon-en-smartphone/6318 Ze bespreken ideeën en meningen met elkaar en doen samen dingen zoals sporten, huiswerk maken, uitgaan, shoppen of concerten bezoeken.
Vaak bestaan groepen alleen uit jongens of meisjes. Vriendengroepen van meisjes zijn meestal kleiner. Meisjes wisselen vaker persoonlijke dingen (intimiteiten) met elkaar uit. Jongens gaan vaker op pad of ‘hangen’ ergens rond. Vanaf een jaar of 16 zie je weer gemengde groepen ontstaan.
Soms gaan verschillende vriendengroepen de strijd met elkaar aan. Bijvoorbeeld omdat ze een andere op een andere school zitten of in verschillende wijken wonen.
In een vriendengroep leert je kind sociale vaardigheden zoals luisteren, helpen, de leiding nemen, complimenten geven, iets persoonlijks durven zeggen, iemand de waarheid zeggen en een andere mening te hebben. Maar ze leren bijvoorbeeld aan te voelen wanneer ze hun mond even moeten houden.

Het kan ook lastig zijn in een vriendengroep. Bijvoorbeeld als de ‘leiders’ anderen onder druk om dingen te doen die ze niet willen of om bepaalde meningen te hebben. Er kan ook groepsdruk zijn om te gaan roken of te drinken.

Hoe krijg je een beeld van de vrienden van je kind?

Misschien maak je je zorgen over de invloed die een groep of een bepaalde vriend op je kind heeft. Hoe kom je meer te weten over de vrienden van je kind?

Vraag je kind om vrienden mee naar huis te nemen. Je ziet dan hoe ze met elkaar omgaan.
Probeer, als je kind dat toestaat, de vrienden van je kind beter te leren kennen door dingen met ze te doen. Kook bijvoorbeeld eens voor ze of breng ze eens ergens naartoe.
Veroordeel vrienden van je kind niet te snel. Jouw kind moet zelf uitvinden wat bij hem of haar past. Vraag op een open manier naar de ervaringen van je kind. Wat vindt hij of zij leuk om samen met hen te doen, wat leert je kind van zijn of haar vrienden?

Denk je dat je kind verkeerde vrienden heeft?

Sommige vrienden willen niet per se het beste voor je kind, maar geven vooral om zichzelf. Als pubers onzeker zijn, gaan ze graag om met iemand waar ze tegen opkijken en die spannende dingen durft te doen. Daardoor voelen ze zich sterker, maar ze moeten dan wel meedoen. Zulke vrienden kunnen een negatieve invloed hebben en je kind aanmoedigen tot bijvoorbeeld spijbelen, roken, alcohol drinken en drugs gebruiken. Wat kun je doen?

Zie je de vrienden van je kind nooit, vertelt je kind niets over hen en weet je vaak niet waar je kind is als het niet thuis is? Vraag dan naar de vrienden van je kind en praat erover.
Zeg nooit dat je kind niet meer met een bepaalde vriend om mag gaan. Dat maakt het alleen maar extra spannend.
Probeer met je kind te bespreken dat je altijd goed moet bedenken wat je zelf vindt en wil en niet zomaar achter anderen aan moet lopen. Dat echte vrienden geen eisen stellen maar jou jezelf laten zijn.
Als je het niet goed vindt wat ze doen, praat dan over hun gedrag, maar wijs je kind of de vriend niet als persoon af.
Als je kind er voor open staat, help hem of haar dan andere vrienden te leren kennen, bijvoorbeeld door op een teamsport te gaan.

Wat als je kind geen vrienden heeft?

Sommige pubers hebben veel vrienden, andere hebben weinig vrienden. Dat heeft te maken met zijn of haar karakter. Een kind met weinig vrienden heeft misschien diepere vriendschappen. Als je merkt dat je kind geen vrienden heeft, is het misschien erg onzeker. Of heeft het niet zo’n behoefte aan vrienden. Misschien weet je kind niet goed hoe hij of zij vrienden moet maken of houden. Het kan ook zijn dat je kind in een bepaalde school, klas of groep wordt buitengesloten. Probeer er eerst achter te komen wat er aan de hand is:

Bedenk of je kind al langere tijd geen vrienden heeft of nog maar sinds kort. Misschien moet je kind gewoon nog wennen aan een nieuwe situatie, bijvoorbeeld als het net naar de middelbare school gaat. Dan is het normaal om nog geen vrienden te hebben.
Als je nooit vrienden van je kind ziet, kun je eerst vragen of er misschien iets is waardoor je kind geen vrienden mee naar huis neemt. Misschien heeft je kind wel een heel goede vriend, maar mag die niet bij jullie thuis komen. Of wil je kind niet dat die vriend bij jullie komt. Of is je kind bang dat je zijn of haar vriend afkeurt, of schaamt je kind zich bijvoorbeeld over hoe anders jullie huis eruitziet of hoe streng jij of jullie als ouders zijn.
Als je weet dat je kind geen vrienden heeft, probeer er dan achter te komen hoe je kind zich daarover voelt. Vindt hij of zij het wel best of voelt je kind zich juist heel eenzaam? Als je kind niet veel wil zeggen, accepteer dat dan. Laat merken dat je er geen oordeel over hebt en je kind alleen wilt steunen. En dat je er bent wanneer hij of zij er wel over wil praten.

Hoe kun je jouw kind helpen om vrienden te krijgen?

Zit je kind er mee dat het geen of heel weinig vrienden heeft? Misschien kun je er samen over praten wat hij of zij er aan kan doen. Bijvoorbeeld:

Als je kind iets in een groep doet wat hij of zij leuk vindt en bij hem of haar past, kan het makkelijker zijn om met de anderen contact te maken. Misschien zou je kind op een teamsport of een club willen.
Ziet je kind er anders uit dan andere kinderen? Heeft hij of zij andere kleren of een ander kapsel? Kan het zijn dat dat invloed heeft? Bespreek samen wat je eraan kunt doen.
Is je kind heel druk of plaagt hij of zij veel? Misschien gaan andere kinderen hem of haar daarom uit de weg. Praat daarover en oefen samen hoe het anders kan.
Kijk eens samen met je kind op Join-us.nl. Join Us is voor alle jongeren (12-30 jaar), die hun sociale leven vooruit willen helpen. In het echte leven en online.
Vindt jouw kind sociaal contact moeilijk en heeft hij of zij weinig sociale vaardigheden? Je kunt een training in Sociale vaardigheden voorstellen waarin je leert hoe je met andere jongeren om moet gaan. Vraag hiernaar op school of bij de de Jeugdgezondheidszorg.